Model funkcjonowania placówek przedszkolnych w większości przypadków jest taki sam. Dzieci są dobierane do grup według wieku. Jednak w przedszkolach Montessori i Waldorfskich praktykuje się grupy mieszane wiekowo, co wynika z filozofii obydwu miejsc. Coraz częściej jednak tego typu rozwiązania można spotkać w placówkach, które nie wykazują cech wyżej wspomnianych nurtów edukacyjno-wychowawczych.
Czy mieszanie wiekowo grup przedszkolnych jest legalne?
Zacznijmy od tego, że mieszanie wiekowo grup przedszkolnych jest legalne. Tak naprawdę nie ma żadnych przeszkód prawnych, aby łączyć przedszkolaki z różnych roczników. To, o czym należy wiedzieć, to to, że o łączeniu grup decyduje dyrektor przedszkola, który ma obowiązek poinformowania rodziców o tym fakcie i przedstawienia mu wszystkich warunków/kryteriów.
Dlaczego placówki wczesnoedukacyjne decydują się na grupy mieszane? Tutaj przyczyn może być naprawdę wiele. Montessori oraz przedszkola waldorfskie robią to z powodu systemu wychowawczego. Inne placówki, bez względu na to, czy są publiczne, czy prywatne mogą robić to z wewnętrznych przekonań, ale najczęściej decydują o tym warunki i predyspozycje danej placówki.
Skąd się bierze strach przed grupami mieszanymi wiekowo?
Wielu rodziców obawia się, że dziecko nie odnajdzie się wśród młodszych bądź też starszych kolegów. Polska edukacja wypuściła głębokie korzenie, jeśli chodzi o klasyfikację dzieci względem wieku. Obawy najczęściej wynikają po prostu z wyjścia z pewnej strefy komfortu/czegoś, do czego się już przyzwyczajono. W wielu krajach Unii Europejskiej takie grupy są czymś normalnym, a dzieci świetnie radzą sobie z różnorodnością.
Grupy mieszane wiekowo – morze zalet
Można śmiało powiedzieć, że przedszkolne grupy mieszane wiekowo mają zdecydowaną przewagę względem zalet. Wymienię te najważniejsze.
Młodsze dzieci szybciej się uczą. 3-latki mogą wiele nauczyć się od 5-latków: począwszy od pełnego wypowiadania się, na sprawnym ubieraniu się kończąc. Dzieci uczą się poprzez naśladowanie.
Starsze dzieci uczą się empatii. Starsze dzieci opiekują się młodszymi: pomagają im, rozmawiają, odpowiadają na wszelkie pytania. Wspólnie uczą się radzić sobie ze stresem i wykorzystują do tego zdobyte wcześniej doświadczenie.
Dzieci są w naturalnym środowisku. Naturalne środowisko to takie, w którym nie ma podziału na wiek. Na placu zabaw spotkać możemy zarówno maluchy, jak i starszaki. Sale zabaw, przyjęcia – tam również nasze pociechy poznają dzieci z różnych roczników. Tak samo jest oczywiście wtedy, kiedy dziecko ma rodzeństwo.
Wszystkie obserwacje wskazują na to, że dzieci z grup mieszanych wiekowo szybciej przechodzą etap adaptacji.
Jakie są minusy grup mieszanych w przedszkolu?
Każde dziecko jest inne. Niektóre, zwłaszcza młodsze dzieci nie potrafią odnaleźć się wśród starszych kolegów i koleżanek. Rzadko jednak zdarza się tak, że nie da się tego zmienić. Minusy mogą zdarzyć się wtedy, kiedy organizacja placówki nie funkcjonuje na dobrym poziomie. Tutaj trzeba mieć na uwadze dostosowanie miejsca dla 3-latków na drzemkę w ciągu dnia oraz dopasowanie zajęć do umiejętności wszystkich przedszkolaków.
Obawy co do mieszania grup przedszkolnych często są wynikiem niewiedzy oraz przyzwyczajeń. Tak naprawdę ten model funkcjonowania placówek przynosi bardzo dużo pozytywnych aspektów, które mają znaczący wpływ na rozwój dziecka.
Zajęcia w grupach mieszanych wiekowo mogą być zróżnicowane, bardzo ciekawe. Dzieci w różnym wieku są inspiracją dla nauczycieli względem wymyślania zabaw i organizacji nauki. Jest to proces trudniejszy dla wychowawców, ale przynoszący naprawdę świetne efekty.
