Z góry zaznaczę, że nie jest to artykuł podparty żadnymi pedagogicznymi stwierdzeniami, lecz moją własną opinią jako rodzica i wcale nie tak dawno – ucznia. Bardzo możliwe jednak, że znajdziesz tutaj odpowiedź na pytanie, co zrobić, kiedy ktoś dokucza Twojemu dziecku.
Co to znaczy, że ktoś „dokucza” dziecku?
Uważam, że „dokuczać” to bardzo pieszczotliwe sformułowanie i użyłam tego słowa tylko na potrzeby artykułu. Za tym słowem w większości przypadków stoi agresja rówieśnicza i o tym należy mówić głośno. Dziecko, któremu dokuczają koleżanki/koledzy ze szkoły, słyszy bardzo obraźliwe słowa i komentarze w swoją stronę. Że jest grube, że jest chude, że jest biedne i że głupie. Za niewinnym „dokuczaniem” nierzadko stoją głupie żarty, próby wykluczenia z grupy, pomówienia i plotki. I jest to bardzo niebezpieczne zjawisko, które zignorowane, może przynieść wiele poważnych skutków. Jeśli więc Twoje dziecko zwierzy Ci się, że ktoś mu „dokucza”, od razu powinna zapalić Ci się czerwona lampka. To sygnał od dziecka, że Ci ufa i że chce, abyś mu pomógł/pomogła. Jeśli nie zareagujesz, być może drugi raz nie przyjdzie już do Ciebie z problemem.
Wizyta w szkole, rozmowa z rodzicami, czyli jak zareagować, kiedy ktoś uprzykrza życie Twojemu dziecku?
Na to, jak rodzic powinien zareagować na wiadomość, że jego dziecko padło ofiarą przemocy rówieśniczej, nie ma złotej rady. Na pewno w pierwszej kolejności ważna jest rozmowa z pociechą i dowiedzenie się, w jaki sposób uczniowie mu „dokuczają”. Następnie należy zgłosić problem do wychowawcy, a to, jak nie przyniesie skutków – do dyrekcji. Wielu rodziców obawia się zgłosić nieprawidłowości w obawie o „zemstę” młodych oprawców. Wszak dobrze wiemy, że dzieci bywają mściwe. Jeśli po zgłoszeniu sytuacji organom szkoły i jej reakcji, dziecku wciąż „dokuczają”, albo przemoc ta nasiliła się, należy domagać się rozmowy z rodzicami. Rozwiązywanie problemów uczniów zawsze powinno odbywać się w obecności nauczyciela.
„Dokuczanie” jest często przejawem braku pewności siebie dzieci. Dokuczają te dzieci, które wbrew pozorom mają niskie poczucie własnej wartości, poświęca im się zbyt mało uwagi i muszą w jakiś sposób to odreagować. To nie jest naturalne. Dlatego uważam, że przejawów agresji rówieśniczej nie należy ignorować. Dzieci, które dopuszczają się nękania innych, również potrzebują odpowiedniej opieki, wzorców. Niekiedy bywa tak, że uczeń, który „dokucza” ma problemy behawioralne lub zaburzenia, które wymagają leczenia. Rodzice, ignorując problem lub uważając, że dziecko z racji wieku powinno poradzić sobie z tym samo, krzywdzą swoją pociechę i nie dają możliwości młodym oprawcom poprawy swojego zachowania: znalezienia przyczyny.
Czego w żadnym wypadku nie powinnaś/nie powinieneś robić, kiedy dziecko padnie ofiarą przemocy rówieśniczej?
Nie należy uczyć dziecka, że ma odpowiadać na zaczepki tym samym. Warto również darować: rady „to się nie dawaj” albo: „oddaj”. Pomimo tego, że taki odwet może wydawać się najbardziej słuszny, to wcale tak nie jest. Przemoc należy tłamsić w zarodku, a nie jej ulegać. Pamiętaj, że prawdziwa siła tkwi w braku agresji i umiejętności radzenia sobie ze złością.
Budowanie poczucia wartości u dziecka
Budowanie poczucia wartości u dziecka to proces bardzo długi. Właściwie ciągnie się on przez całe dzieciństwo aż do dorosłości. Dziecko, które kocha siebie, jest pewne swoich umiejętności i dobrego charakteru, to dziecko mniej podatne na przemoc rówieśniczą.
Pamiętaj jednak, że dzieci w wieku szkolnym, a zwłaszcza nastolatki cenią sobie opinie innych. W pewnym momencie opinia rówieśników staje się dla nich o wiele ważniejsza, niż ich własne „ja”, które bywa niestabilne. Dlatego nigdy nie powinnaś/powinieneś ignorować niewinnie brzmiącego „dokuczania”, za którym stoi nic innego, niż właśnie przemoc rówieśnicza.
